Guernica

GUERNİCA

Pablo Picasso’nun en ünlü ve en önemli eseri olan Guernica tablosu belki de gelmiş geçmiş en büyük savaş karşıtı eserdir.
Picasso’nun bu ünlü eserinin konusunu anlamak için İspanya’nın yakın tarihine şöyle bir bakmak gerekir:1.Dünya Savaşı’ndan sonra, İspanya’da büyük bir kargaşa olmuştur. Bilhassa 1923 yılında General Primo de River’nın yönetime el koymasıyla karışıklıklar artarak devam etmiştir. Özellikle İspanya’nın birçok farklı ulustan oluşan yapısına duyarlı olunması gerektiğini savunan Cumhuriyet yanlıları yönetime büyük baskı oluşturmuş ve 1930 yılında General River’in istifasına neden olmuşlardır. Yeni Cumhuriyet hükümeti ilerici bir Anayasa çıkarmış ve beklide İspanya’nın en demokratik yıllarını yaşatmıştır. Ancak Cumhuriyetçilerin işçilere yaptıkları reformlar bazı çıkar çevrelerince tepkiyle karşılanmıştır. Bunun yanında Katolik kurumlarında geri planda kalmak istememesi nedeniyle gerici çevreler harekete geçmiştir. Özellikle silahlı faşist bir örgüt olan Falanj, Francisco Franco önderliğinde Cumhuriyetçilere karşı çıkmıştır. Böylelikle 1936 ve 1939 yılları arasında yaklaşık 1 Milyon insanın hayatını kaybettiği İspanya İç Savaşı başlamıştır. Savaşın sonunda faşistler yönetimi ele geçirmiş ve General Franco devlet başkanı olmuştur. Franco 2.Dünya Savaşına girmese de Hitler’e destek olmuş, yönetimde kaldığı süre boyunca baskıcı bir rejim uygulamıştır.
İşte Picasso, yaşanılan bu korkunç dönemi anlatmak için İç savaş sırasında yaşanılan gerçek bir olayı resimlemek istemiştir. Cumhuriyetçilere karşı giriştiği savaşta Franco, kendisi gibi faşist olan Adolf Hitler’den destek almıştır.28 Nisan 1937’de küçük bir Bask kasabası olan Guernica Hitler’in uçakları tarafından bombalanmıştır. Yerle bir olan kasabada yaşanılanlar yıllarca unutulmamış, özellikle Cumhuriyetçilerin önem verdiği bir gün olarak tarihe geçmiştir.
Picasso, bu tobloyu İspanya Cumhuriyeti adına 1937 yılında Paris’te düzenlenecek olan Dünya Fuarı için yapmıştır. Boyutları 3.50m’ye 7.80m olan bu büyük tablo Picasso o bilindik üslubuna çok benzer. Kübist akımın tüm özelliklerini taşıyan bu eserde çeşitli insan ve hayvan figürleri yer almıştır. Bu figürler bombalama sırasında adeta acı çekmektedir. Klasik anlatımın oldukça dışında olan bu eser savaşın acımasızlığını ve anlamsızlığını gözler önüne sermektedir.

Onur ÇOBAN